ဘဂၤလာေဒခ်္ ႔နိုင္ငံေရာက္ ရခိုင္ဒုကၡသည္တိ ခြဲၿခားဆက္ဆံခံနိန္ရေရ ဘ၀ကို ရခိုင္သူ၊ရခိုင္ သားတိ သိဟိန႔္စီဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေဂါင္းစဥ္ေအာက္မွာလူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္ခံရခိုင္ဒုကၡသည္ ဘ၀တိ ကို စာနာေထာက္ထားဗ်ာလ္ ရခိုင္ရုိးမသတင္းေထာက္ ခိုင္ဥကၠာပ်ံက ဘဂၤလာ ေဒ့ခ်္ ႏိုင္ငံအတြင္း လက္ဟိန္ ႔ေဆာင္ရြက္နိန္ေရ ရၿဖဴဂ်ီ ေကာ္မီတီကိုု ဆက္သြယ္မိန္းၿမန္း ထား ဘာေရ ......


အမိန္း။
၁။ မဂၤလာဘာ အကို႔နာေမ၊ လက္ဟိန္႔ နိန္ထိုင္ေရနိန္ရာနန႔္ပါ၀င္ပတ္သတ္နီေရ အဖြဲ႔အစီးကိုတေခါက္ ေၿပာျပပီးဘာ။

အေျဖ

မဂၤလာဘာ က်ေနာ႔နာေမ ခိုင္စိုး ျဖစ္ပါေရ ၊ လက္ရွိက်ေနာ္နီထိုင္စြာက ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕ပါ ၊ ျမန္မာ့ ရီဖ်ဴဂ်ီ တိ၏အခြင့္အေရးရရွိဖို႔အတြက္ Arakan Refugee Affairs Committee (ARAC) မွာ ညွိႏိုင္း ေဆာင္ရြက္ေရးမွဳးအျဖစ္နဲ႔ တာ၀န္ယူနီပါေရ။

အမိန္း။
၂။အကိုခိုင္စိုးလက္ဟိန္႔(UNHCR)ကအသိအမွတ္ၿပဳေရရခိုင္ဒုကၡသည္ဦးေရ ဇာေလာက္ဟိဘာေလ။ ေလွ်ာက္ထားဆဲလူကဇာေလာက္ပါေလ။

အေျဖ
လက္ရွိ အသိအမွတ္ျပဳခံထားရေရ ရဖ်ဴဂ်ီ ဦးေရ ၄၀၀ နီးပါးရွိပါေရ၊ UNHCR က ပယ္ခ်ျခင္း ခံထားရေရ Rejected ဒုကၡသည္ UN က အိန္တာဗ်ဴး ေခၚေရခါ လမ္းစရိတ္ မရွိလို႔ အိန္တာဗ်ဴးမလုပ္ႏိုင္ေရလူတိနန္႔ မၾကာမၾကာလာေရာက္ ေလွ်ာက္နီကတ္ေတလူ လမ္းစရိတ္ မရွိလို႔ ဒကားျမိဳ႕ကို မေရာက္ႏိုင္ေရ လူတိက မ်ားနီပါေရ၊ ဒကား ဆိုေရ ဘဂၤလာ၏ျမိဳ႕ေတာ္နန္႔ျပည္တြင္းထဲက ရဖ်ဴဂ်ီတိ ေရာက္ရွိလာတတ္ေတ နယ္စပ္နဲ႔က မိုင္ ၃၀၀ ေလာက္ ၀ီးကြာ ပါေရေယ။

အမီး
၃။....... လက္ရွိအသိအမွတ္ၿပဳခံထားရေရလူတိကို UNHCR က ဇာပိုင္အကူအညီတိပီး ဘာေလ။


အေျဖ

ဟုတ္ပါေရ အဂုဆိုေက UNHCR က က်ေနာ္ရို႕ရဖ်ဴဂ်ီတိကို အကူအညီ ေထာက္ပံ့စြာ လံုး၀ မရွိပါ၊ က်ေနာ္ရို႕ကို Urban Refugee ျမိဳ႔ထက္နီထိုင္သူ ဒုကၡသည္လို႔ေခၚပါေရ က်ေနာ္ရို႕ ျမိဳ႕ထကနီ္ဒုကၡ သည္လို႔ အေခၚခံရေကလဲ က်ေနာ္ရို႕အမ်ားစုက ျမိဳ႕မွာ နီႏိုင္ကတ္စြာမဟုတ္ပါ တရက္လုပ္ တရက္စား ဘ၀တိနဲ႔ ေတာေတာင္တိမွာလားျပီးေက ျပန္႔ေၾကး နီထိုင္ကတ္ရ ပါေရ၊ UNHCR က လ စာ ေထာက္ ပံ့ကူညီ ဖို႔စြာကို ထားပါဖိ က်မၼာေရး ဆီးကုသမွဳ ကိုေတာင္ အျပည့္အ၀မရရွိပါ

အမီး

ကိုခိုင္းစိုး ေျပာနီေရ ဆီးကုသမွဳျပည့္၀စြာမရရွိဆိုေရ အေၿခအေနနန္႔ အၿဖစ္အပ်က္ တခုခုရွိေက တေခါက္ ေျပာျပပီးပါ။

အေျဖ

ဟုတ္ပါေရ

ရဖ်ဴဂ်ီတေယာက္က်မၼာေရးမေကာင္းျဖစ္လာေရဆိုပါေက ဆရာ၀န္ဘားက စစ္ေဆးခ်က္ ဆီး မွတ္တမ္းစာရြက္ကို UNHCR မွာ တင္ျပရပါေရ ယင္းခါက်မွ UNHCR က ကုန္က်ေငြ ကို ထုတ္ ပီးပါေရ၊ ဆိုပါေက မိမိ၏ ေငြေၾကးနန္႔ အကုန္အက်မခံႏိုင္ေရ ဒုကၡသည္တိအတြက္ အနည္း နန္႔ကုသလို ႔ရႏိုင္ေရ ေရာဂါတိက မလိုလားအပ္ေတ ေရာဂါၾကီးတိ ျဖစ္လားစြာတိကို တြီ႕လာရပါ ေရ၊ ထိုလြန္ခေရ July ၂၈ ရက္နိန္႔က သီဆံုးလားခေရ ကိုသိမ္းမင္းေခၚ (ကိုေအာင္သာထြန္း ) သူက ျဖစ္ေတ ငရၾကီးဆိုေရ ေတာရြာမွာ ဘဂၤလာသူမနဲ႔ အိမ္ေထာင္ က်နီထိုင္သူ UN ကါ့ဒ္ ကိုင္ေဆာင္ထားေရလူတဦးျဖစ္ပါေရ သူေရာဂါေ၀ဒနာရရွိလာေရအခ်ိန္မွာ သူ၏လက္ထဲမွာ ေငြတျပားေလ့သြက္မရွိေရခါ သူ၏ေရာဂါ ေကာင္း နိုးနိုး နန္႔ ေတာဆီးေတာင္ဆီးတိအပါအ၀င္ အနီးအနားမွာရွိေရ ေက်းလက္သူနာျပဳဆရာ၀န္တိနဲ႔ ဆီးကု သမွဳကို သူ ခံယူခပါေရ၊ ယင္းအ ေတာအတြင္း က်ေနာ္ရို႕ ေကာ္မီတီက UNHCR ကို သူ၏အေၾကာင္း စံုကို အေၾကာင္းၾကားထား ခကတ္ပါေရ၊ သူ၏ေရာဂါက တရက္ ထက္တရက္ဆိုးရြားလာေရခါ အလြန္ဆင္း ရဲေရ ကိုသိမ္း မင္္းကို က်ေနာ္ရို႕၏ နီးစပ္ေတ အသိုင္းအ၀ိုင္းတိဘားက လားျပီးေက ေငြေၾကးေကာက္ခံ ခ်ီးငွါး ျပီးေက July ၁၈ ရက္နီ႔မွာ ဒူလာ့ဇာရလို႔ ေခၚေရ ဆီးရုံမွာ သူ႔ကိုတင္ထားလိုက္ပါေရ၊ ယင္းနီ႔ မွာဘင္ သူ၏က်မၼာေရးအေျခအေနကို က်ေနာ္ရို႕က UNHCR ကို အေၾကာင္းစံုထပ္ ဆင့္လို႔ ရွင္းျပခကတ္ပါေရ၊ ဆရာ၀န္၏ညႊန္ၾကားခ်က္အရ သြီးသြင္းရန္လိုအပ္ေတလို႔ ေျပာ ေရအတြက္ သြီး ၅ ပုလင္း ကို မိမိ ရို႕၏ အသိုင္းအ၀ိုင္းက သြီးလွဴႏိုင္ေရလူတိကို ရွာျပီးေက ဆီးရံုကို ပို႔ပီးခ ကတ္ပါေရ၊ ဆီးကုသနီေရ အခ်ိန္အတြင္း ဆရာ၀န္မွ စစ္တေကာင္းျမိဳ႕ရွိ ဆီးရုံၾကီးတြင္အေရးေပၚ ထပ္မံလို႔ ကုသရန္ညြန္ၾကားခပါေရ၊ ယင္း ဆီးရံုက လက္မခံေရခါ July ၂၅ ရက္နီ႔မွာ ဆီးရံုက ထုတ္ယူျပီးေက ယင္းဆီးရံု ရွိက လမ္းတဖက္မွာယွိေရ ဟိုေတလ္ တခုမွာ အခန္းတခန္း ငွါးျပီေက ကိုသိမ္းမင္းကို တရက္ထားခရပါေရ၊ ၂၆ ရက္နီ႔မွာ ေငြကလဲ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ကုန္က် လားခဗ်ာ ေနာက္ထပ္အပိုေငြကလဲမရွိ ရွာၾကံလို႔ကလဲ မရဗ်ာ သူနာကလဲ အေျခေန ကေကာင္း ဆိုးပါလတ္ေတ ဆိုေရခါ စိုးရိမ္စြာကတမ်ိဳးေငြေၾကး ကရာရွာမရ အခန္းခပီး ဖို႔ေငြကရာမက်ံလိုက္ဗ်ာ၊က်ေနာ္ရို႕အဓိကေဆာင္ရြက္နီကတ္ေတလူသံုးေလးေယာက္တေယာက္မ်က္ႏွာ
ကိုတ ေယာက္ ၾကည့္ျပီးေက ငိုရဖို႔ပိုင္ရယ္ရဖို႔ပိုင္ရာ ျဖစ္ခ ကတ္ပါေရ။
ယင္းပိုင္ျဖစ္နီေရ အေျခအေနထိ တိုင္ေအာင္ UNHCR က တစံုတရာ လူနာအေပၚ အေၾကာင္း ျပန္ ထားျခင္း မရွိခပါ၊
UNHCR ၏ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ခ်က္နန္႕ ညွာတာေထာက္မွဳ အလြန္အားနည္း နီစြာကိုက်ေနာ္ ရို႕ တီြ႕ရပါေရ။ July 28 ရက္နီ႔ မွာ ကိုသိမ္းမင္း အသက္သီဆံုးလားခပါေရ၊ July ၂၉ ရက္နီ႔မွာ သူသီဆံုးေရ အာ့သုဘကို ေျမျမဳပ္သျဂိဳလ္ရန္ႏွင့္သပိတ္ျဖည့္ဆြမ္းေကြ်းဖို႔ မတတ္ႏိုင္ေရ အ လြန္းဆင္းရဲေရ သူမိသားစု အတြက္ က်ေနာ္ရို႕က UNHCR ကို တင္ျပခပါေရ၊ သို႔ေသာ္ August 3, 2011 ရက္ေန႔ မွာ ေဒၚလာ ၁၇၀ ေလာက္ညီမွ်ေရ ဘဂၤလာ တါကါ ကိုထုတ္ ပီးခပါေရ၊ ကိုသိမ္းမင္းကို ခ်ီးငွါးျပီး ဆီးကုသခရေရ အၾကြီးကုန္က်စရိတ္ ဆရာ၀န္၏ဆီး မွတ္ တန္းတိနန္႔တတူ တင္ျပထားေကလဲ UNHCR က ေအဂနီ႔ထက္ထိ အေၾကာင္းျပန္ ထားျခင္း မရွိပါ။ က်ေနာ္ရို႕ကို ေကာင္းေကာင္းၾကီး ခြဲျခားဆက္ပါေရ၊ လူ႔အခြင့္အေရးဌါနက လူ႔အခြင့္ အေရး တိကို ခ်ိဳးေဖါက္နီ ပါေရ၊



အမီး
၄။.......ဘဂၤလားေဒခ်္ နိုင္ငံမွာ ရခိုင္ဒုကၡသည္တိက တတိယနိုင္ငံလားဖို ့အတြက္ေလွ်ာက္ ထားဖူးပါလာ၊ ေလွ်ာက္ထားဖူးေက တတိယနိုင္ငံမွာအၿခီခ်ေရလူ ဇာေလာက္ဟိပါေလ၊

အေျဖ

ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ျမန္မာျပည္ကေရာက္ရွိလာေရ ရဖ်ဴဂ်ီ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါေရ (၁) က်ေနာ္ ရို႕ ျမိဳ႕ေပၚနီ ဒုကၡသည္ (၂) မူဆလင္ ဒုကၡသည္ ရို႕ျဖစ္ကတ္ပါေရ ယင္းခ်င့္မာ လက္ရွိ အသိမွတ္ျပဳ မူဆလင္ဒုကၡသည္ ၂၃၀၀၀ ေက်ာ္ရွိျပီးေက က်ေနာ္ရို႕ urban ရဖ်ဴဂ်ီက ၄၀၀ နီးပါးရို႔ျဖစ္ကတ္ပါေရ က်ေနာ္ရို႕ ေလးရာနီးပါး ရဖ်ဴဂ်ီတိ အထဲမွာေတာင္က (က်ေနာ္ရို႕ကဲ့သို႔) ကါ့ဒ္ကိုင္ ေဆာင္ထားေရ မူဆလင္တိ အေရာ(ေရာလို႔) ရွိပါသိေရ၊ ။ ဆိုပါေရခါ တတိယ ႏိုင္ငံ တခုခုမွာျပန္ လည္ေနရာ ခ်ထားပီးေရးဆိုေရ အစီအစဥ္ကို ေရာက္ပါ လတ္ေတခါ UNHCR နန္႔ ဘဂၤလာအစိုးရ ရို႕၏ ခ်မွတ္ ထားေရေပၚလစီက ရဖ်ဴဂ်ီ ဆိုစြာ Equal (ညီမွ်ျခင္းတူ) တန္းတူ ရည္တူတိသာ ျဖစ္ေတ ဆို ၿပီးေက ႏိုင္ငံျခား ထြက္ေပါက္တိကို လူဦးေရမ်ားနီေရ မူဆလင္တိ ဖက္ကို ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ နန္႔ခ်ီျပီးေက အခြင့္အေရးတိမ်ားစြာ စီးဆင္းနီစြာတိကို တြီ႔ရပါေရ၊ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ ဘဂၤလာနန္႔ UN ရို႕ တိ၏ ႏိုင္ငံေရး ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး ကဇတ္ကြက္တိၾကားမွာ က်ေနာ္ urban ရဖ်ဴဂ်ီတိစြာ လိုင္ဖင္းကို ဓါးတင္ ခံထားရစြာနန္႔ တူနီပါေရ၊

က်ေနာ္ရို႕ရဖ်ဴဂ်ီတိႏိုင္ငံျခားကိုထြက္ဖို႔ ေလွ်ာက္လို႔ရဖို႔စြာကိုထားပါဖိ၊ ႏိုင္ငံတကာမွာရွိေရ ရင္းႏွီး ေရ ေဆြမ်ိဳး အေပါင္းအသင္းတိဘားက ခိုင္လံုေရ Sponsor ရထား ေရလူတိ ကိုေတာင္ UNHCR က ကူညီေဆာင္ရြက္ ပီးျခင္းမရွိပါ၊ UNHCR က တတိယႏိုင္ငံ ကို အေျခခ်ပီးစြာ က်ေနာ္ရို႕တြီ႔ရသေလာက္ ဆိုေက မီသားစု ၃ စုနန္႔ လူလြတ္ ၅ ေယာက္ကိုရာ တြီ႔ရပါေရ။

အမီး
၅။........လက္ဟိန္႔ နိန္ထိုင္နိန္ေရ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ နိုင္ငံမွာ ရခိုင္ဒုကၡသည္တိ ဇာပိုင္အခက္ အခဲနန္႔ရင္ဆိုင္ရဘာေလ။


အေျဖ
လက္ရွိ နိန္ထိုင္နိန္ေရ ေဒ ဘဂၤလာေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ စား၀တ္ေနေရး လံုျခံဳေရး ေကာင္း ေကာင္း အခက္အခဲ တိနဲ႔ က်ေနာ္ရို႕ရင္ဆိုင္နီကတ္ရပါေရ။

ေဒဂုပိုင္ ေၿဖၾကားပီးေရအတြက္ေက်းဇူးတင္ဘာေရ။